3.2. Urs Schreiber, Das Epos der Maschine

Maszynauta siedzi we wnętrzu swojej maszyny, w czymś tajemniczym, czarnym, w formie jaja. Dryfuje w kosmosie jako jądro komórkowe swojego urządzenia, obce ciało włożone do perfekcyjnego artefaktu, podróżuje przez różne poziomy i strefy zdarzeń. (...) [fragment wypowiedzi Ursa Schreibera nt. Das Epos der Maschine w wywiadzie z Roberto Simanowskim, Dichtung Digital, sierpień 2000, tłum.aut.] Przy pomocy tego typu wypowiedzi autor tworzy dyskursywny kontekst dla wieloznacznego hipertekstu. Tytuł tekstu przy pomocy hiperłącza odsyła do instrukcji obsługi interfejsu, wydobywa różnicę pomiędzy dyspozytywem i interfejsem, wnętrzem i zewnętrzem, formą i treścią lub interakcją i recepcją, jako efekt instrukcji obsługi.

Das Epos der Machine
Urs Schreiber - Das Epos der Machine
Urs Schreiber, odpowiedzialny za tekst i programowanie hipertekstu, spełnia rolę reżysera w projekcie kooperacyjnym, który w tym miejscu odsyła do estetyki napisów w kinie, jest zapowiedzią obrazu. „Widz, obserwator zanurza się przy pomocy myszy w tekst, który wypływa na niego, wije się i znika. Wskaźnik myszy staje się Wielkim Komunikatorem pomiędzy człowiekiem i maszyną. Wchłania historię, której przebieg widoczny jest nie tylko przy pomocy oczu, ale całego interfejsu w gęsto olinkowanym medium (...)“ [tłum.aut.]

Informacje na temat interakcji z Das Epos der Maschine wskazują na możliwości odbioru tekstu, przy czym mowa wiązana sugeruje literackość metakomunikatu. Umieszczenie tej wypowiedzi na stronie tytułowej na poziomie instrukcji obsługi umożliwia płynne przejście od porządku pragmatycznego do literatury. Na stronie znajduje się link do aplikacji Narrator 0.92, napisanego przez autora-programistę apletu Javy 15, który będzie motorem tekstu. Interaktywna instrukcja obsługi Narratora generowana jest przez sam program, który według Schreibera daje różnorodne możliwości kształtowania stron www. Możliwość zaimportowania Narratora uwalnia element literackiego hipertekstu dla innych, również pozaliterackich zastosowań. Ostatecznie interlektor decyduje się na udźwiękowioną lub pozbawioną dźwięku wersję hipertekstu, na bardziej lub mniej immersyjną interakcję.

Interfejs Das Epos der Maschine ukrywa nie tylko dyspozytyw hipertekstu, ale także własne elementy. Tekst i interfejs ujawnia się w miarę aktywizacji dostępnych linków lub pojawia się w animowanych kadrach, które interlektor ustawia przy pomocy kursora myszy. Olinkowanie daje możliwość przechodzenia pomiędzy poziomami hipertekstu za pomocą bardziej ustrukturalizowanych interfejsów, pomijających powiązania w granicach kolejnych odsłon. Strony lub akapity hipertekstu obrazowane są również z poziomu Radaru (ekran czasu rzeczywistego). Ruch obrotowy wskazuje kolejność wyboru stron, napis zum Ende, wyznacza granicę hiperteksu.

Narrator O.92 generuje kilka efektów interfejsu hipertekstu. Jego działanie można uogólnić jako efekt maszyny wirtualnej (lub efekt narratora 0.92). Szare, kwadratowe pola pole1 funkcjonją jako ikony leksji, mniejsze pola prostokątne pole3 otwierają leksje lub interleksje, wypowiedzi, zdania wtrącone uzupełnijące tok narracji. Za ruchem kursora myszy podążają teksty wyświetlane na tekście głównym i nawiązujące do niego.

Tekst pojawia się w kadrach o różnym kształcie ustawianych przy pomocy kursora myszy. Elementy leksji wyświetlają się i znikają automatycznie. Grafika sugerująca linie pisma, po najechaniu kursorem myszy, powiększa się do rozmiarów umożliwiających recepcję tekstu. Również na poziomie leksji fragmenty tekstu nakłaniają do poszukiwań ukrytych hipertekstualnych powiązań: „Tak oto kapał z interfejsu użytkownika pobladły palec i zamglona głowa zakrapla klawiaturę, samotny wygaszacz ekranu jak aureola tańcząca z namysłem na alei czcionek. Znaczące kombinacje klawiatury, których nie można uchwycić przy pomocy dziesięciu palców, zawierają być może ukryte i zakodowane segmenty tekstu. (...)

15Por. efekty_interfejsu_epos.avi)