Andrzej Pająk

Islamskie ogrody i barokowe teksty-maszyny

Porady dla hipertekstowych ogrodników

Ogrody Maurów

Dopiero ogrody Maurów przełamały „rajski” mur. Wciąż miał on co prawda bardzo mocną pozycję (strzegł prywatności i intymności gości), ale zainteresowanie ich twórców przeniosło się także na tereny otaczające ściany. Woda oraz bujna roślinność zaczęły być wykorzystywane do regulowania temperatury już nie tylko na terenie ogrodu, ale też przyległego budynku. [Williams 1998]

Maurowie łączyli wiedzę arabskich projektantów z dorobkiem cesarstwa rzymskiego. Znajomość techniki budowania akweduktów, kanałów itp dała doskonałe wyczucie w wykorzystaniu wody w ogrodach. Strumienie fontann trafiały do precyzyjnie do nich dobranych basenów, które transportowały wodę poprzez kaskad. Wodne rezerwuary wyłożone dekoracyjną ceramiką grały, wzmocnionym przez wodę kolorem. Jednak nie chodziło tutaj tylko o sam kunszt i piękno ale też o poszanowanie cennej w tym klimacie wody.

Plan Generalife

Autorka „Sztuki ogrodów” przypomina, że

patio mauretańskiego domu […] odpowiada życiu intymnemu i zamkniętemu, i to właśnie nadaje ogrodom hiszpańskim ich szczególny charakter. Teren podzielony jest na szereg zamkniętych wnętrz ogrodowych o niewielkich rozmiarach, odpowiadających wewnętrznym dziedzińcom domów zwanym patio. Ta szczególna cecha występuje nawet w rozległych kompozycjach, gdzie cała powierzchnia bywa dzielona na kwatery kwadratowe lub prostokątne, czasami nawet tworząc układ nieregularny. Wystrój poszczególnych części, oddzielonych dyskretnie od siebie, zapewnia przechadzającym się nieprzerwany ciąg niespodzianek.